Program Imunisasi Malaysia mempu mencegah 10 jangkitan berbahaya!!!
‘Kesian anak ni nak
kene suntikan (injection), masih kecil lagi. Kenapa tak tunggu besar skit? Bukan
kah semua penyakit-penyakit yang diberi vaksin telah tiada…’
Ini adalah salah satu ayat yang selalu diberikan sebagai alasan
oleh ibubapa bagi mengelakkan anak
mereka disuntik vaksin.
Bagaimanapun, tindakan ini adalah SALAH. Imunisasi ataupun
vaksin amat penting dalam mengelakkan/mencegah seseorang kanak-kanak daripada
menghidapi sesuatu penyakit yang berbahaya. MENCEGAH LEBIH BAIK DARIPADA MENGUBATI
Faktor utama mengapa kebanyakkan penyakit yang diberi vaksin
seperti Mumps, measles, rubella dan pertussis
sudah jarang didengar kerana program imunisasi yang dijalankan telah berjaya dan berkesan. Kanak-kanak
di Malaysia terlindung daripada mendapat jangkitan penyakit yang berbahaya ini.
Tetapi jika anak anda tidak mendapatkan suntikan vaksin, maka dia amat berisiko
mendapat jangkitan yang berbahaya kerana kuman/bakteria/virus ini masih ada di
sekeliling kita.
Mengapa vaksin perlu diberi semasa awal kehidupan kerana
kita mahu memastikan anak-anak ini mendapat vaksin sebelum terdedah kepada sesuatu
jangkitan yang berbahaya.
Berikut adalah jadual imunisasi di Malaysia
Immunisisasi
|
Umur
(bulan)
|
Umur
(tahun)
|
0
|
1
|
2
|
3
|
5
|
6
|
12
|
18
|
6
|
12
|
BCG
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jika tiada parut
|
|
Hep B
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DTap
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IPV
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hib
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Measles
|
|
|
|
|
|
Sabah
|
|
|
|
|
MMR
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
BCG : Bacille-Calmitte-Guerin vaccine
Hep B: Hepatitis B vaccine
DTap : Diphteria, Tetanus, acelluar Pertusis vaccine
IPV : inactivated polio vaccine
Hib : haemophilus influenza b
MMR : measles, mumps, rubella
BCG vaccine
-
Vaksin ini penting untuk mencegah/menghalang
seseorang mendapat penyakit tuberculosis (TB) yang teruk..
-
Apakah penyakit TB?
o
Penyakit yang berpunca daripada kuman
Mycobacterium Tuberculosis
o
Mycobacterium Tuberculosis akan menyerang organ
badan seperti paru-paru, usus, tulang, otak dan buah pinggang.
-
Bagaimana TB merebak?
o
Melalui udara/pernafasan.
-
Apakah akibat penyakit TB?
o
Kerosakan kekal paru-paru – kesukaran bernafas
o
Kerosakan usus – cirit birit berpanjangan
o
Kerosakan tulang – pengumpulan nanah dalam
tulang
o
Kerosakan buah pinggang
-
Bagaimana BCG membantu mencegah penyakit TB?
o
Seseorang yang mendapat vaksin BCG masih boleh
dijangkiti kuman TB tetapi kesan dan kerosakan organ disebabkan oleh TB dapat
dikurangkan/minimum.
-
Kesan sampingan suntikan vaksin BCG
o
95% kanak-kanak akan mengalami bengkak kecil di
tempat suntikan (bahu kiri) dan sakit yang sedikit (mild) akan hilang selepas
beberapa hari.
o
Parut di tempat suntikan
o
1 daripada 1000000 (juta) kanak-kanak yang
mendapat suntikan mengalami tindakbalas alahan yang teruk seperti sesak nafas
dan penurunan tekanan darah.
Vaksin Hepatitis B
-
Vaksin ini mencegah seseorang daripada
dijangkiti dan mengalami komplikasi jangkitan virus Hepatitis B
-
Apakah itu penyakit Hepatitis B?
o
Penyakit yang disebabkan virus Hepatitis B
-
Bagaimana Hepatitis B berjangkit?
o
Terkena darah atau cecair badan pesakit
Hepatitis B pada luka/mata/mulut
o
Terkena objek yang mempunyai kesan darah atau
cecair badan pesakit Hepatitis B. Hepatitis
B virus boleh kekal hidup selama 7 hari diluar badan manusia.
o
Hubungan seksual dan pemindahan darah.
-
Komplikasi penyakit Hepatitis B
o
Kerosakan hati (cirrhosis), kanser hati
o
Mati akibat kegagalan hati
-
Kesan sampingan suntikan vaksin Hepatitis B?
o
Sakit sederhana di tempat suntikan ( 1
dikalangan 4 orang)
o
Demam ( 1 dikalangan 15 orang)
Vaksin DTaP
-
Vaksin DTap penting bagi mencegah penyakit
Diphteria, Tetanus dan Polio.
-
Apakah penyakit-penyakit ini?
o
Diphteria
§
Punca : bakteria Corynebacterium diphtheria
§
Cara merebak : udara
§
Tanda jangkitan: demam, sakit tekak, selaput
dipermukaan mulut, lidah dan tekak
§
Komplikasi : sesak nafas, jangkitan merebak ke
otot jantung.
§
10 daripada 100 pesakit berisiko mati akibat
daripada komplikasi penyakit.
o
Tetanus
§
Punca: jangkitan bakteria Clostridium tetani
§
Cara jangkitan : luka yang terdedah kepada tanah,
memotong tali pusat dengan alat tidak sterile (bersih secara klinikal) semasa
bersalin .
§
Tanda jangkitan : demam dan kekejangan otot yang
amat kuat
§
bayi yang menghidapi tetanus mengalami kekejangan otot yang teruk
§
Komplikasi : kecacatan otak akibat kekurangan
oksigen semasa kekejangan otot pernafasan. Jika tiada rawatan, 1 daripada 4
pesakit akan maut. Jika rawatan diberikan 1 daripada 10 pesakit berisiko maut
disebabkan penyakit ini.
o
Pertusis
§
Punca : bakteria Bordetella pertussis
§
Tanda: demam, selsema dan batuk yang kuat dan
kerap sehingga menyebabkan kesukaran bernafas
§
Komplikasi : kerosakan otak disebabkan kurang
oksigen
-
Kesan sampingan suntikan vaksin DTaP
o
Demam ( 1 dalam 4 orang)
o
Merah dan sedikit bengkak tempat suntikan ( 1
dalam 4 orang)
o
Muntah ( 1 dalam 50 orang)
o
Sawan ( 1 dalam 14,000 orang)
o
Alahan yang teruk seperti sesak nafas,penurunan
tekanan darah (1 dalam >sejuta orang)
Vaksin IPV
-
Berperanan untuk mencegah penyakit polio
(poliomyelitis)
-
Apakah punca penyakit poliomyelitis
o
jangkitan
polio virus ke dalam system saraf
-
Bagaimana poliomyelitis merebak?
o
Melalui air liur, hingus, najis pesakit
-
Apakah komplikasi poliomyelitis
o
Kelumpuhan badan
o
Kematian boleh berlaku jika melibatkan
kelumpuhan otot pernafasan
-
Kesan sampingan suntikan vaksin IPV
o
Sederhana sakit di tempat suntikan
o
Alahan boleh berlaku tetapi amat jarang.
Vaksin Hib
-
Berfungsi mencegah jangkitan bakteria Haemophilus influenza type b
-
Apakah komplikasi jangkitan Haemophilus influenza type b
o
Jangkitan paru-paru (pneumonia)
o
Jangkitan lapisan otak (meningitis)
o
Jangkitan telinga (otitis media)
-
Kesan sampingan suntikan vaksin Hib
o
Demam (biasanya selama 2-3 hari)
o
Sakit dan kemerahan di tempat suntikan
o
Alahan yang
teruk boleh berlaku tetapi amat jarang berlaku
Vaksin measles
-
Mencegah jangkitan virus Measles
-
Diberikan semasa berumur 6 bulan bagi
kanak-kanak di Sabah sahaja kerana Sabah mempunyai kejadian jangkitan Measles
yang masih tinggi.
-
Bagaimanakah measles berjangkit?
o
Melalui air liur, hingus, batuk dan bersin
-
Tanda jangkitan measles
o
Demam
o
Batuk
o
selsema
o
Ruam pada badan
-
Komplikasi jangkitan measles
o
Jangkitan paru-paru (pneumonia)
o
Jangkitan lapisan otak (meningitis)
o
sawan
-
Kesan sampingan vaksin
o
Sama seperti vaksin MMR
Vaksin MMR
-
Berperanan mencegah jangkitan measles, mumps dan
rubella
-
Apakah penyakit-penyakit ini?
o
Mumps
§
Disebabkan jangkitan virus mumps
§
Gejala : demam, sakit kepala,sakit otot dan
kebengkakan kelenjar
§
Komplikasi : jangkitan selaput otak dan saraf
tunjang (meningitis), pekak
o
Rubella
§
Disebabkan virus rubella
§
Gejala : demam, sakit sendi dan ruam di anggota
badan
§
Komplikasi : jika jangkitan rubella berlaku
semasa wanita mengandung, ini boleh menyebabkan keguguran atau kelahiran bayi yang
mempunyai kecacatan.
-
Kesan sampingan vaksin MMR
o
Demam yang rendah dan dalam jangka masa pendek(
1 dalam 6 orang)
o
Ruam di anggota badan (1 dalam 20 orang)
o
Kebengkakan kelenjar leher/pipi (1 dalam 75
orang)
o
Sawan demam ( 1 dalam 3000 dose)
o
Penurunan platlet yang sementara ( 1 dalam
30,000 dos)
o
Alahan yang teruk (sesak nafas,penurunan tekanan
darah) ( 1 dalam sejuta dos)
o
Pekak, kerosakan otak dan epilepsy amat jarang
berlaku – ada laporan tetapi tiada kajian yang spesifik membuktikannya
Walaupun semua suntikan vaksin mempunyai kesan sampingan
tetapi kesan sampingan yang berbahaya amat jarang berlaku. Kebaikan mendapatkan
suntikan adalah jauh lebih baik dan ia ternyata berkesan dalam mencegah
penyakit yang berbahaya.
Keadaan yang
menyebabkan suntikan vaksin tidak boleh diberikan kepada seseorang kanak-kanak
1.
Alahan yang teruk kepada sesuatu suntikan vaksin.
2.
Kanak-kanak yang sedang mengalami demam,
cirit-birit, muntah yang teruk perlu tangguhkan suntikan vaksin.
3.
Kanak-kanak yang alah (allergic) teruk kepada telur
ayam tidak boleh mengambil suntikan MMR.
Suntikan vaksin boleh
diberikan walaupun kanak-kanak mengalami :
1.
Muntah, cirit-birit, batuk, selsema yang tidak
teruk dan tidak mengalami demam.
2.
Alahan kulit (eczema). Suntikan boleh diberikan
pada kawasan kulit yang sihat.
3.
Kanak-kanak yang sedang mengambil antibiotic.
4.
Bayi yang sedang mengalami masalah kuning
(jaundice).
5.
Kanak-kanak yang mempunyai masalah berat badan
dan perkembangan yang terbantut.
6. Masalah
saraf yang telah stabil. Contohnya cerebral
palsy, controlled epilepsy, febrile seizure, mental retardation.
7. Bayi
pra-matang.
Tips/Petua
Selepas suntikan vaksin,bagi anak makan ubat cecair paracetamol 15mg/kg
setiap 6 jam selama 2 hari.ini membantu mengelakkan demam berlaku dan
mengurangkan sakit dan bengkak tempat suntikan.
Pengalaman hamper 4 tahun bertugas di Sabah telah membuka mata
saya tentang kepentingan suntikan vaksin. Sabah, masalah ramai pendatang tanpa
izin (tanpa dokumen perjalanan yang sah) dan ibu yang bersalin di rumah menyebabkan
ramai kanak-kanak yang tidak mendapat suntikan yang sepatutnya.ini menyebabkan
mereka terdedah kepada jangkitan yang berbahaya dan teruk sehingga menyebabkan
kematian. Banyak yang telah saya saksikan kanak-kanak kecil menghidapi penyakit-penyakit
seperti di atas dan gagal diselamatkan.
Kesimpulan
Lindungilah anak-anak kita daripada penyakit yang berbahaya
dan Jangan biar kan mereka menjadi penyebar penyakit berbahaya kepada
kanak-kanak lain di Malaysia.
JANGAN TERLEPAS SUNTIKAN VAKSIN ANAK-ANAK
rujukan: Paediatric Protocols for Malaysia Hospital 2008 (2nd edition)